Միացյալ Նահանգները Իրանի նկատմամբ կիրառելու է ավելի խիստ պատժամիջոցներ։ Այս մասին օգոստոսի 5-ին լրագրողների հետ զրույցում հայտարարել է ԱՄՆ պետքարտուղար Մայք Պոմպեոն, փոխանցում է WashingtonPost պարբերականը։
Այսօր՝ օգոստոսի 6-ին վերջանում էր այն ժամկետը, որից հետո ԱՄՆ–ը պետք է վերականգեր Իրանի դեմ սահմանած պատժամիջոցների առաջին մասը։ Պատժամիջոցների 2-րդ մասը նախատեսվում է նոյեմբերի 4-ին՝ ԱՄՆ միջուկային ծրագրից դուրս գալու 180-րդ օրը։
Դրանք ներառում են Իրանի կառավարության կողմից դոլարի գնման, ոսկով և այլ թանկարժեք մետաղներով առևտուր անելու, այլումին, պողպատ, ածուխ գնելու կամ վաճառելու, Իրանի մեքենաշինական արդյունաբերությանը առնչվող և այլ պատժամիջոցներ։ Արգելվելու է նաև իրանական գորգերի և սննդամթերքի ներկրումը ԱՄՆ։
Պատժամիջոցների երկրորդ մասը վերաբերում է Իրանի նավթային, էներգետիկ և բանկային ոլորտներին։ Իրանին արգելվելու է նավթի արդյունահանումը, ինչը վնաս է ոչ միայն Իրանի, այլև գնորդ հանդիսացող եվրոպական երկների համար։
Իսկ Եվրամիության գերագույն հանձնակատար Ֆեդերիկա Մոգերինին և Ֆրանսիայի, Գերմանիայի ու Մեծ Բրիտանիայի ԱԳՆ–ները այսօր համատեղ հայատարարել են, որ արգելափակում են ԱՄՆ պատժամիջոցները Եվրամիության տարածքում։
We deeply regret the re-imposition of sanctions by the US, due to the latter's withdrawal from the Joint Comprehensive Plan of Action #JCPOA
Joint statement: https://t.co/RnuBHcHnVJ@FedericaMog @JY_LeDrian @HeikoMaas @Jeremy_Hunt— European Commission 🇪🇺 (@EU_Commission) August 6, 2018
Հայտարարության մեջ մասնավորապես ասվում է․
«Մենք խորապես ափսոսում ենք ԱՄՆ պատժամիջոցների վերականգնման համար, որը կապված է միջուկային համաձայնագրից վերջինիս դուրս գալու հետ։ Համատեղ գործողությունների ծրագիրը (ՀԳԾ) աշխատում է ապահովելԻրանի ծրագրի միանգամայն խաղաղ դրսևորումը, ինչը ապացուցում են ատոմային էներգիայի միջազգային գործակալության 11 զեկույցները։ Սա աշխարհում միջուկային զենքի չտարածման գլոբալ գործունեության առանցքային տարրն է, որը Եվրոպայի, տարածաշրջանի և ամբողջ աշխարհի անվտանգության վրա ունի որոշիչ բնույթ։ Մենք հույս ունենք, որ Իրանը կշարունակի ամբողջովին կատարել ՀԳԾ–ով սահմանված իր հանձնառությունները ․․․ ԵՄ արգելափակման հռչակագիրը ուժի մեջ է մտնում օգոստոսի 7-ից, որպեսզի պաշտպանի ԵՄ ընկերությունների և Իրանի օրինական համագործակցությունը ԱՄՆ պատժամիջոցներից․․․ Մենք շարունակելու ենք մեր աշխատանքը երրորդ երկրների հետ, որոնք ցանկանում են աջակցել ՀԳԾ–ին և պահպանել Իրանի հետ տնտեսական կապեր»։
Ինչպես հայտնում է Al Jazeera լրատվակայքը, մինչ պատժամիջոցների վերականգնումը՝ օգոստոսի 4-ին, Իրանը ֆրանս–իտալական ATR ավիաընկերությունից ստացել է 5 ինքնաթիռ, որոնք այժմ Թեհրանի օդանավակայանում են։
Հիշեցնենք, որ Իրանի հետ միջուկային համաձայնագիրը կնքվել էր 2015թ ԱՄՆ–ի, Ֆրանսիայի, Մեծ Բրիտանիայի, Գերմանիայի, Ռուսաստանի և Չինաստանի միջև։ Միջուկային համաձայնագրի կնքումով ԱՄՆ–ն հանել էր մինչ այդ սահմանված պատժամիջոցների մի մասը։
Իսկ 2018թ․ մայիսի 8-ին ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը հայտարարել էր, որ ԱՄՆ–ը դուրս է գալիս Իրանի հետ կնքած միջուկային համաձայնագրից և վերականգնում Իրանի նկատմամբ կիրառած տնտեսական պատժամիջոցները։ Թրամփը խոստացել էր նաև Իրանի նկատմամբ ավելի խիստ պատժամիջոցներ կիրառել։
Արդեն մայիսի 10-ին ԱՄՆ ֆինանսների նախարարությունը հայտարարել էր, որ Միջուկային համաձայնագրից դուրս գալուց հետո 90 և 180 օր ժամկետներում կվերականգնեն Իրանի նկատմամբ պատժամիջոցները։ Առաջին 90 օրում նախարարությունը կաշխատի նաև Իրանին քաղաքացիական ինքնաթիռներ վաճառելու համար Boeing և Airbus ավիաընկերությունների արտոնագրերը չեղարկելու ուղղությամբ։
Հեղինակ՝ Նանե Պետրոսյան