Ամերիկյան Pew Research Centre հետազոտական կենտրոնը հրապարակել է հետազոտություն, որում արտացոլված է հրազենի կիրառմամբ մահվան դեպքերի վիճակագրությունն ԱՄՆ-ում վերջին երեք տասնամյակում։ Ըստ այդ տվյալների, հրազենային սպանությունների ընդհանուր թիվն ԱՄՆ-ում 1993-2010 թվականների կտրվածքով զգալի կրճատվել է, սակայն մահացության ընդհանուր դեպքերը շարունակում են մնալ բարձր մակարդակի վրա, ինչը պայմանավորված է ինքնասպանությունների աճով։
Աղյուսակ 1. մահվան դեպքերի՝ 1993-2010 թվականների վիճակագրություն
Հետազոտությունում տեղ են գտել նաև վիճակագրական ուշագրավ մի շարք տվյալներ, որոնք արտացոլում են նաև երկրում տեղ գտած զանգվածային սպանությունների պատկերը։
Եվ այսպես, համաձայն հետազոտության տվյալների, 2010 թվականն ԱՄՆ-ում հրազենի միջոցով սպանվել, ինքնասպանություն է գործել կամ անզգուշորեն մահացել է ընդհանուր առմամբ 31 672 մարդ։ Այդ թվից ինքնասպանությանը բաժին է ընկնում 19 392-ը, սպանություններին՝ 11 078-ը։ 1202 հոգի էլ մահացել է զենքի հետ անզգույշ վարմունքի և նմանաբնույթ այլ պատճառներով։ Աղյուսակ 1-ում նշված է նաև միևնույն վիճակագրությունը 1993 թվականի դրությամբ։ Համեմատությունն ամփոփելով արձանագրենք միայն, որ 17 տարիների ընթացքում զգալիորեն նվազել է (7 175-ով) սպանությունների թիվը, մինչդեռ ինքնասպանության դեպքերը գրանցել են աճ։
Աղյուսակ 2. զանգվածային սպանությունների՝ 1980-2008 թվականների վիճակագրություն
Աղյուսակ 2-ում արտացոլված է հրազենի կիրառմամբ զանգվածային սպանությունների վիճակագրությունը։ Նշենք, որ հետազոտական կենտրոնում որպես զանգվածային սպանություն սահմանել են 3 և ավելի մահ պատճառած հանցագործությունները։ 1980-2008 թվականների համեմատական վիճակագրությունը ցույց է տալիս, որ զանգվածային սպանությունների ցուցանիշն ընդհանուր սպանությունների թվի համատեքստում աճել է 0.8 տոկոսով։
Պետք է սակայն ուշադրություն դարձնել, որ դրանով հանդերձ, զանգվածային սպանության զոհ դարձածների փաստացի թիվը նույնիսկ նվազել է, իսկ աղյուսակում պատկերված աճը պայմանավորված է 2008-ի՝ ընդհանուր սպանությունների թվի անկումով ու այդ համեմատության մեջ գրեթե նույնը մնացած զանգվածային սպանությունները արձանագրել են աճ։ Եզրափակելով զանգվածային սպանությունների վիճակագրությունը, նշենք, որ 1980-ականներին այս կատեգորիայի սպանության զոհ են դարձել միջինը 92 մարդ։ 2000-ականների համար ցուցանիշը 88 է։
Աղյուսակ 3. մարդասպանների ռասայական պատկանելության վիճակագրություն
Եզրափակիչ երրորդ աղյուսակում առանձնացված են սպանություն իրագործողներն ըստ ռասայական պատկանելության։ Փիրուզագույնով նշված է սպիտակամորթ մարդասպանների ցուցանիշը, երկնագույնով՝ սևամորթներներինն, իսկ ոսկեգույնով՝ լատինաամերիկացիներինը։
Աղբյուրը՝ PewResearchCentre