Զախողակ հատուկջոկատային Հուսեյնովի պատմությունը

Ռազմինֆոն շարունակում է ուսումնասիրել նախորդ տարիներին ադրբեջանցի հատուկջոկատայինների ձախողված գործողությունները և գտնել նոր մանրամասներ:

Բացատրենք, թե ինչու ենք համարում, որ ներկայացված տվյալները վկայում են ադրբեջանցիների ձախողված գործողությունների մասին.

• Նախ՝ ինչպես նշել էինք նախորդ վերլուծությունում, Ադրբեջանի հատուկ նշանակության առանձին բրիգադը (այսպես կոչված՝ «Յաշման») Սումգայիթի մոտ է, այսինքն առաջնագծից մոտ 200 կմ հեռու;
• Երկրորդը՝ այդ բրիգադի մարտիկների ներկայությունը առաջնագծի միջդիրքային տարածությունում տրամաբանական է, եթե ա) հայկական կողմի գործողություն է ակնկալվում; բ) պատերազմական դրություն է; գ) ադրբեջանական հատուկջոկատայինները հայկական կողմի դեմ գործողություն են իրականացնում (դիվերսիոն կամ հետախուզական)։

Սովորաբար ձախողված դիվերսիաների մասին մանրամասներ հնարավոր է լինում գտնել տարիներ անց: Այդ գործողությունների ընթացքում վիրավորված ու զորացրված զինծառայողների մասին ռեպորտաժներ են պատրաստում, հարցազրույցներ վերցնում:

Համադրելով վիրավոր հատուկջոկատայինների մասին այդ նյութերի տվյալները Հայաստանի և Ադրբեջանի՝ նույն օրերին հրապարակվող պաշտոնական տվյալների հետ, փորձում ենք ստանալ միջադեպերի ամբողջական պատկերը: Ուսումնասիրում ենք նաև հրադադարի խախտումների մասին Ադրբեջանի ԱԳՆ զեկույցները ՄԱԿ-ին:

06 ապրիլի, 2015թ., Ֆիզուլի

Ադրբեջանում հայտնի վիրավոր հատուկջոկատայիններից է ենթասպա Էշգին Սեյֆեդդին օղլու Հուսեյնովը (Eşqin Seyfəddin oğlu Hüseynov)։ Սոցցանցերում մի քանի գրառումների և մամուլում տարբեր հարցազրույցների տվյալներով նա վիրավորվել է Ֆիզուլու ուղղությամբ 2015թ. ապրիլի 5-ի, լույս 6-ի գիշերը: Իր պնդմամբ՝ «կանխելով  հայկական կողմի հարձակումը», պայթել է ականի վրա, կորցրել աջ ոտքն ու աջ ձեռքի երկու մատը:

2015թ․ ապրիլի 5-ի լույս 6-ի գիշերը վիրավորված հատուկջոկատային Էշգին Սեյֆեդդին օղլու Հյուսեյնովը (Eşqin Seyfəddin oğlu Hüseynov)

Ադրբեջանի ՊՆ-ն 2015թ. ապրիլի 5–7 չի հայտնել ո՛չ «հայկական կողմի հարձակման», ո՛չ էլ վիրավոր զինծառայողի մասին:

Հայկական կողմը ևս որևէ տեղեկություն չի հայտնել ապրիլի 6-ի հարձակման մասին:

Հետաքրքիր է, որ մինչ ապրիլի 5-ն էլ Ֆիզուլու հատվածում եղել է որոշակի լարվածություն.

1. Դեռ մինչև հատուկջոկատային Հուսեյնովի վիրավորվելը՝ ապրիլի 3-ին, Արցախի ՊԲ-ն հայտնել էր հարավային ուղղությամբ (Ֆիզուլի, Ջաբրայիլ) ադրբեջանական կողմի կազմակերպած դիվերսիայի մասին, որը կանխվել էր։

Ադրբեջանի ՊՆ հերքեց հարձակման մասին լուրերը, նշելով. «Հայաստանը փորձում է ադրբեջանցիներին վերագրել այն դեպքերը, երբ ՀՀ զինված ուժերում Հայաստանում բնակվող և արցախահայ զինծառայողների միջև վեճերի հետևանքով վիրավորներ ու զոհեր են լինում»:

Ադրբեջանի ՊՆ հայտարարությունը 2015թ․ ապրիլի 3-ին. «Հայաստանի զինված ուժերում ծագող հակասություններից, Հայաստանից կանչված հայերի և Արցախի տեղի հայերի միջև ներքին հակամարտությունների պատճառով զինվորների իրար վրա կրակելուց հետո, թշնամին ամեն անգամ ջանում է դրանում մեղադրել ադրբեջանական կողմին։ Անկասկած անցած գիշեր առաջնագծում կատարվածն էլ ճիշտ նույնպիսի բան է եղել»։

2․ Ադրբեջանի ԱԳՆ զեկույցներում ապրիլի 3-ի վերաբերյալ նշվում է, որ Ֆիզուլու ուղղությամբ ադրբեջանցի զինծառայող է վիրավորվել դիպուկահարի կրակոցից.

ՄԱԿ-ին Ադրբեջանի ԱԳՆ զեկույցը 2015թ․ ապրիլի 3-ի վերաբերյալ

3. Ադրբեջանի ԱԳՆ զեկույցներում Ֆիզուլու ուղղությամբ դիպուկահարի կրակոցից նաև հաջորդ օրը՝ ապրիլի 4–ին վիրավորված ևս մեկ զինծառայողի մասին է խոսվում.

ՄԱԿ-ին Ադրբեջանի ԱԳՆ զեկույցը 2015թ. ապրիլի 4-ի վերաբերյալ

4. ՄԱԿ-ին Ադրբեջանի ԱԳՆ զեկույցներում նշվում է, որ ապրիլի 5-ի ուշ երեկոյան, առաջնագծի՝ Ֆիզուլու հատվածում, 82մմ-անոց ականանետի ականի պայթյունից վիրավորվել է Ադրբեջանի ԶՈւ երկու զինծառայող, սակայն խոսքը հենց ականանետի կրակոցի մասին է, այլ ոչ թե ականի վրա պայթելուց վիրավորվելու մասին։

ՄԱԿ-ին Ադրբեջանի ԱԳՆ զեկույցը 2015թ. ապրիլի 5-ի վերաբերյալ

Ապրիլի 5-ի երեկոյան վիրավորված երկու զինծառայողի մասին ադրբեջանական լրատվամիջոցները ևս չեն հայտնել:

Ամեն դեպքում, ԱԳՆ տվյալներում չկա ապրիլի 5, 6 կամ 7-ին ականի վրա պայթյունից վիրավորված զինծառայողի մասին որևէ տվյալ։

Եթե համադրենք ստացված բոլոր տվյալները կստացվի.

• • Ըստ Արցախի ՊԲ տվյալների՝ ապրիլի 3-ին ադրբեջանական կողմը փորձել է դիվերսիա իրականացնել,
  • Ադրբեջանի ՊՆ հերքել է ՊԲ հայտնած տեղեկությունը,
  • Ըստ Ադրբեջանի ԱԳՆ զեկույցների՝ ապրիլի 3-ին Ֆիզուլու ուղղությամբ դիպուկահարի կրակոցից վիրավորվել է Ադրբեջանի ԶՈւ զինծառայող,
  • Ըստ նույն զեկույցների՝ հաջորդ օրը, ապրիլի 4–ին, Ֆիզուլու ուղղությամբ ևս մեկ ադրբեջանցի զինծառայող է վիրավորվել,
  • Ապրիլի 5-ի երեկոյան Ֆիզուլու ուղղությամբ ականանետի կրակոցից վիրավորվել է ադրբեջանցի երկու զինծառայող,
  • Արդեն ապրիլի 5-ի լույս 6-ի գիշերը (ինչպես հարցազրույցում հայտնում է նախկին հատուկջոկատայինն իր մասին) վիրավորվում է Հուսեյնովը՝ «հայկական կողմի հարձակման ժամանակ» ականի վրա պայթելով,

• Ո՛չ Հայաստանը, ո՛չ Ադրբեջանը չեն հայտնել ապրիլի 5-ի լույս 6-ի հարձակման մասին,

Ինչ հաջողվեց պարզել. Այս տվյալները թույլ են տալիս ենթադրել, որ 2015թ. ապրիլի 2-ի լույս 3-ի և ապրիլի 5-ի լույս 6-ի գիշերները ադրբեջանական կողմը փորձել է առնվազն երկու գործողություն իրականացրել։ Առաջինի մասին է վկայում ՊԲ հայտարարությունը, Ադրբեջանի կողմից ոչ այնքան հստակ հերքումը, ինչպես նաև նույն ուղղությամբ Ադրբեջանի վիրավոր զինծառայողի մասին տեղեկությունը։ Մյուս դեպքում որպես հիմք կարող ենք ընդունել ապրիլի 5-ի 2 վիրավոր ադրբեջանցու մասին տվյալը և վիրավոր հատուկջոկատայինի պատմությունը:

Ցանկացած դեպքում, կա միջդիրքային տարածքում ականի պայթյունից հատուկջոկատայինի վիրավորման մասին տեղեկություն, ինչը նշանակում է, որ հենց ադրբեջանցի հատուկջոկատայինն է դուրս եկել իր պաշտպանական դիրքերից։